Στις 25 Μαΐου 2016, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέθεσε δέσμη
μέτρων που δίνουν τη δυνατότητα στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις να
αγοράζουν και να πωλούν προϊόντα και υπηρεσίες στο διαδίκτυο με μεγαλύτερη
ευκολία και εμπιστοσύνη παντού στην ΕΕ. Το σχέδιο για την τόνωση του
ηλεκτρονικού εμπορίου, αποτελείται από τρεις συνιστώσες: την αντιμετώπιση του
γεωγραφικού αποκλεισμού, τη διασυνοριακή παράδοση δεμάτων σε πιο προσιτές τιμές
και την αύξηση της εμπιστοσύνης των πελατών χάρη στην καλύτερη προστασία και
επιβολή της νομοθεσίας.
- Η πρόληψη του
γεωγραφικού αποκλεισμού και άλλων μορφών διακρίσεων λόγω ιθαγένειας ή τόπου
κατοικίας
Η Επιτροπή προτείνει νομοθεσία ώστε να διασφαλιστεί ότι οι
καταναλωτές που επιθυμούν να αγοράσουν προϊόντα και υπηρεσίες σε άλλη χώρα της
ΕΕ, είτε διαδικτυακά είτε αυτοπροσώπως, δεν υφίστανται διακρίσεις όσον αφορά
την πρόσβαση σε τιμές, τις πωλήσεις ή τους όρους πληρωμής, εκτός εάν αυτό
δικαιολογείται από αντικειμενικούς λόγους όπως ο ΦΠΑ ή ορισμένες νομικές
διατάξεις για την κοινή ωφέλεια.
Όταν ο καταναλωτής πηγαίνει να ψωνίσει σε κατάστημα άλλης χώρας
της ΕΕ, ο ιδιοκτήτης δεν του ζητά ταυτότητα για να κάνει δεκτή μια αγορά ή να
προσαρμόσει τις τιμές ή τους όρους. Ωστόσο, στον κόσμο του διαδικτύου, πολύ
συχνά οι καταναλωτές αποκλείονται από την πρόσβαση σε προσφορές σε άλλες χώρες,
αφού, για παράδειγμα, ανακατευθύνονται σε δικτυακό τόπο σε συγκεκριμένη χώρα ή
πρέπει να πληρώσουν με χρεωστική ή πιστωτική κάρτα συγκεκριμένης χώρας. Τέτοιες
διακρίσεις δεν έχουν θέση στην ενιαία αγορά.
Η αρχή της απαγόρευσης των διακρίσεων έχει μεν καθιερωθεί
ήδη, σύμφωνα με την οδηγία για τις υπηρεσίες, και η Επιτροπή την έχει εφαρμόσει
σε τομείς υπηρεσιών, όπως οι εταιρείες ενοικίασης αυτοκινήτων ή τα πάρκα
αναψυχής, ωστόσο τόσο οι εταιρίες όσο και οι καταναλωτές θα ωφεληθούν από τη
μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου σχετικά με ποιες πρακτικές επιτρέπονται και ποιες
όχι. Ο κανονισμός θα παράσχει αυτή την ασφάλεια δικαίου και την εκτελεστότητα
για προϊόντα και υπηρεσίες που πωλούνται είτε μέσω διαδικτύου είτε εκτός
διαδικτύου.
Για να μην θεσπίζονται δυσανάλογες επιβαρύνσεις για τις
επιχειρήσεις, ο κανονισμός δεν επιβάλλει υποχρέωση παράδοσης σε ολόκληρη την ΕΕ
και εξαιρεί τις μικρές επιχειρήσεις, που εμπίπτουν στο κατώτατο όριο ΦΠΑ σε
εθνικό επίπεδο, από ορισμένες διατάξεις.
-
Διασυνοριακή παράδοση δεμάτων πιο προσιτή οικονομικά και πιο αποτελεσματική
Με τον προτεινόμενο κανονισμό θα αυξηθεί η διαφάνεια των
τιμών και η κανονιστική εποπτεία των υπηρεσιών διασυνοριακής παράδοσης δεμάτων,
ούτως ώστε οι καταναλωτές και οι έμποροι λιανικής να μπορούν να επωφεληθούν από
οικονομικά προσιτές και βολικές επιλογές παράδοσης και επιστροφής, ακόμη και
στις απομακρυσμένες περιφέρειες.
Οι καταναλωτές και οι μικρές επιχειρήσεις διαμαρτύρονται ότι τα προβλήματα
που αφορούν την παράδοση δεμάτων, ιδίως τα υψηλά έξοδα αποστολής σε
διασυνοριακές αποστολές, τους εμποδίζουν να πραγματοποιούν περισσότερες
πωλήσεις ή αγορές σε ολόκληρη την ΕΕ. Οι τιμές που χρεώνονται από φορείς
παροχής ταχυδρομικών υπηρεσιών για τη διανομή ενός μικρού δέματος σε άλλο
κράτος μέλος συχνά είναι έως και 5 φορές υψηλότερες σε σχέση με τις εγχώριες
τιμές, χωρίς σαφή συσχέτιση με το πραγματικό κόστος.
Ο κανονισμός θα ενθαρρύνει τον ανταγωνισμό, εισάγοντας
μεγαλύτερη διαφάνεια τιμών. Η Επιτροπή δεν προτείνει ανώτατο όριο στις τιμές
παράδοσης. Η ρύθμιση των τιμών αποτελεί μόνο έσχατο μέσο, όποτε ο ανταγωνισμός
δεν φέρνει ικανοποιητικά αποτελέσματα. Το 2019 η Επιτροπή θα προβεί σε
απολογισμό της προόδου που σημειώθηκε και θα εκτιμήσει εάν απαιτούνται
περαιτέρω μέτρα.
Ο κανονισμός θα παρέχει στις εθνικές ταχυδρομικές ρυθμιστικές
αρχές τα δεδομένα που χρειάζονται για την παρακολούθηση των διασυνοριακών
αγορών και τον έλεγχο της οικονομικής προσιτότητας και του προσανατολισμού των
τιμών στο κόστος. Θα ενθαρρύνει επίσης τον ανταγωνισμό απαιτώντας τη διαφανή
και χωρίς διακρίσεις πρόσβαση τρίτων μερών στις διασυνοριακές υπηρεσίες
παράδοσης δεμάτων και στις υποδομές. Η Επιτροπή θα δημοσιεύει τις τιμές του
τιμολογίου υπηρεσιών των φορέων παροχής καθολικής υπηρεσίας με σκοπό να αυξήσει
τον ανταγωνισμό μεταξύ ομόλογων φορέων και τη διαφάνεια των τιμών.
Η πρόταση συμπληρώνει πρωτοβουλίες αυτορρύθμισης από φορείς
παροχής ταχυδρομικών υπηρεσιών για τη βελτίωση της ποιότητας και για τη
διευκόλυνση των υπηρεσιών παράδοσης δεμάτων διασυνοριακά.
-
Αύξηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στο ηλεκτρονικό εμπόριο
Η προτεινόμενη αναθεώρηση του κανονισμού σχετικά με τη
συνεργασία για την προστασία των καταναλωτών θα δώσει περισσότερες αρμοδιότητες
στις εθνικές αρχές με σκοπό την καλύτερη επιβολή των δικαιωμάτων των
καταναλωτών. Θα είναι σε θέση:
-να ελέγχουν εάν οι ιστότοποι εφαρμόζουν γεωαποκλεισμό
καταναλωτών ή προσφέρουν όρους μετά την πώληση οι οποίοι δεν συμβαδίζουν με
τους κανόνες της ΕΕ (π.χ. δικαιώματα υπαναχώρησης)·
-να διατάζουν την άμεση απόσυρση των ιστοτόπων που φιλοξενούν
απάτες·
-να ζητούν πληροφορίες από υπηρεσίες καταχώρισης τομέων και
από τράπεζες για τον εντοπισμό της ταυτότητας του υπεύθυνου επιχειρηματία.
Σε περίπτωση παραβιάσεων των δικαιωμάτων των καταναλωτών σε
επίπεδο ΕΕ, η Επιτροπή θα είναι σε θέση να συντονίζει κοινές δράσεις με τις
εθνικές αρχές επιβολής του νόμου για τη διακοπή αυτών των πρακτικών. Θα
εξασφαλίζει ταχύτερη προστασία των καταναλωτών, ενώ θα εξοικονομείται χρόνος
και πόροι για τα κράτη μέλη και τις επιχειρήσεις.
Η Επιτροπή δημοσιεύει επίσης επικαιροποιημένες κατευθυντήριες
γραμμές σχετικά με τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, μεταξύ άλλων, για να
ανταποκριθεί στις προκλήσεις που θέτει ο ψηφιακός κόσμος. Αποσαφηνίζει την
εφαρμογή της οδηγίας για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Για παράδειγμα,
οποιαδήποτε διαδικτυακή πλατφόρμα που μπορεί να χαρακτηριστεί «εμπορική» και
προωθεί ή πωλεί αγαθά, υπηρεσίες ή ψηφιακό περιεχόμενο στους καταναλωτές πρέπει
να εξασφαλίζει ότι οι εμπορικές πρακτικές που εφαρμόζει συμμορφώνονται πλήρως
με το καταναλωτικό δίκαιο της ΕΕ. Οι πλατφόρμες πρέπει να αναφέρουν σαφώς ότι
οι κανόνες για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές των επιχειρήσεων δεν ισχύουν
για ιδιώτες που πωλούν προϊόντα, ενώ οι μηχανές αναζήτησης θα πρέπει να κάνουν
σαφή διάκριση μεταξύ πληρωμένων καταχωρίσεων και αποτελεσμάτων φυσικής
αναζήτησης.
Οι αναθεωρημένες κατευθυντήριες γραμμές περιλαμβάνουν επίσης
δύο σειρές αρχών αυτορρύθμισης που συμφωνήθηκαν μεταξύ των ενδιαφερομένων: η
μία σειρά θα υποστηρίζει εργαλεία σύγκρισης για την καλύτερη συμμόρφωση με την
οδηγία και η άλλη θα συμβάλει στην επιβολή των κανόνων για τις αθέμιτες
εμπορικές πρακτικές και την καταπολέμηση των παραπλανητικών και αβάσιμων
περιβαλλοντικών ισχυρισμών.
ΣΧΕΤΙΚΑ LINKS:
Σχετική Ανακοίνωση:
Πρόταση κανονισμού σχετικά με την αντιμετώπιση του αδικαιολόγητου
γεωγραφικού αποκλεισμού και άλλων μορφών διακρίσεων με βάση τον τόπο κατοικίας
ή εγκατάστασης ή την ιθαγένεια εντός της ενιαίας αγοράς:
Πρόταση κανονισμού σχετικά με τις διασυνοριακές υπηρεσίες παράδοσης
δεμάτων:
Πρόταση αναθεώρησης του κανονισμού για τη συνεργασία όσον αφορά την
προστασία των καταναλωτών:
Κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή της οδηγίας για τις αθέμιτες
εμπορικές πρακτικές:
